Tegen de tijd dat de appels en peren geoogst gaan worden, valt het echt op: dát zijn vast geen Portugezen die met een tulband op het fruit van de bomen plukken. Tel daarbij op dat er in pakweg 10 jaar bij ons in de omgeving talloze Bed & Breakfasts door buitenlanders, veelal Nederlanders, zijn opgestart en je kunt de conclusie trekken: Portugal is op meerdere fronten populair.

Het is daarom niet verrassend dat mijn blogpost uit 2017 “Vier redenen om een huis in Portugal te kopen” – waarin ik een Nederlandse makelaar interview – een van de meest bekeken beeldverhalen op Zin in Portugal is.

Volgens de krant Público is de populatie buitenlanders in Portugal voor het zesde jaar op rij gestegen. Voorlopige gegevens van SEF (Serviço de Estrangeiros e Fronteiras) geven aan dat 714.123 buitenlandse burgers eind vorig jaar in Portugal als resident woonachtig zijn. Dat is 7,8% meer dan in 2020, toen dat er nog maar 662.095 waren. In 2016 telde men trouwens nog maar 397.731 buitenlanders. Dus já, het aantal mensen dat de weg naar deze fijne, meest westelijke uithoek, van het vaste land van Europa weet te vinden groeit behoorlijk. Dat zijn inmiddels 714.123 buitenlanders op een bevolking van rond de 10,3 miljoen.

Voor de statistici onder ons: op het officiële Instituto Nacional de Estatística vind je nog meer mooie gegevens, zoals het aantal steden dat Portugal telt (159), het aantal mensen dat in een stad woont (4.457.358) en het aantal deelgemeentes, freguesias (3092). Voor wie niet bekend is met dit fenomeen: de camâra municipal is de gemeente en elke gemeente heeft verschillende deelgemeentes, freguesias, die ook elk een burgemeester hebben. Onderschat nooit de kracht van die junta de freguesia, deelgemeente, – en zijn burgemeester !

Het eerste dat aan de gegevens van INE opvalt, is dat meer dan de helft van de inwoners NIET in een stad woont. Natuurlijk: er zijn in Portugal ook gebieden waar er een leegloop van het platteland is, maar over het algemeen, of in ieder geval bij ons in de buurt, zijn er genoeg mensen die nog in de dorpen wonen. Dorpen met een levendige cultuur. Als ik alleen al denk aan het laatste Oud & Nieuwfeest van voor het eindeloze coronatijdperk! Dat feest hebben we in de Soos doorgebracht. Thuis noemen we de Associação Recreativa, die trouwens elk zichzelf respecterend dorp heeft, de Soos. Zo’n Soos met een (koffie)bar organiseert etentjes, Fado-avonden en ander vertier. Via de Soos word je ook op de hoogte gebracht van de laatste roddels. En ja, zélfs in het social media-tijdperk en de snelle verspreiding via internet gaan details over dood en leven nog steeds via de TamTam. De begrafenisondernemer kan het tijdstip van de uitvaart op internet zetten, maar hoe degene is overleden en wie de erfenis krijgt staat er natuurlijk niet bij. Mijn vader had een bloedhekel aan de Soos en kwam er nooit, er viel ongetwijfeld veel over mijn opa, die de dorpsjuf tot een van zijn minnaressen had weten te verleiden, te roddelen. Toen mijn opa overleed kregen zijn kinderen nog de schrik van zijn leven, want er waren geruchten dat hij, dik in de tachtig, bij een jonge vrouw een kind had geëcht. Het verhaal erachter was prachtig: een van zijn voormalige minnaressen had een kleinkind dat zwanger was, maar van de verwekker geen spoor. Mijn opa zou in het café grootmoedig hebben geopperd dat hij wel met haar naar de burgerlijke stand ging. Na het overlijden van mijn opa, ben ik , geheel tegen mijn gewoonte in, die nacht bij de wake in het kapelletje gebleven. Ik wilde dat wel eens zien gebeuren: een vrouw van onder de twintig met een baby op de arm die mijn oude tante Tia ging vertellen dat ze een halfbroertje van één jaar had (en een derde van de erfenis kon inleveren). Na alles wat ik over mijn opa heb gehoord, zag ik het hem namelijk gewoon doen: ‘even’ een kindje echten. Afijn, het bleek gewoon een broodje-aap-verhaal, dus terwijl ik vocht tegen mijn slaap, kwam er geen jongedame met boreling op de arm binnen. Ook niet in de periode erna. Ik schat zo maar in dat mijn opa zelf flink door de aguardente beneveld was, toen hij het broodje-aap-verhaal de wereld in stuurde en ja, dán werkt de TamTam natuurlijk ook, want dit is te sappig om niet door te vertellen.

Dat de dorpen levendig zijn, bewijzen ook de vele aanplakbiljetten voor dorpsfeesten die er voor het coronatijdperk aan de bomen werden gespijkerd (lees daarover in Waar is dat feestje? ). Elk dorp stelt er een eer in om een dorpsfeest te organiseren. Wie weet kan het deze zomer opnieuw en liggen we ’s nachts weer wakker van de muziek van Santa Marta. Ik hoop dat ik weer mag uitleggen dat deze feesten voor de plattelandsbewoners de ideale plekken zijn om een toekomstige partner te ontmoeten (zo’n beetje iedereen van mijn leeftijd kan zo vertellen op welk feest de vlam oversloeg). Daarnaast zijn de feesten belangrijk voor de Portugese emigranten. Op zo’n dorpsfeest ontmoeten ze de familieleden en vrienden die ze hebben achtergelaten en stillen ze er de heimwee naar het leven van weleer mee (matar saudades, heimwee doden, heet dat). Mijn man, die van hoe minder zielen hoe meer vreugd is en beslist niet tegen herrie kan, ligt geregeld  ’s nachts in zijn bedje te woelen van ergernis, vooral als hij overal weer aanplakbiljetten van Os Lords heeft gezien. Deze band heeft volgens mijn wederhelft de krachtigste geluidsinstallatie. Ik leg dan voor het zoveelste jaar op rij uit dat de boeren hier ook graag een leuke boerin willen ontmoeten en dat we beter zélf ook hadden kunnen gaan, want we liggen toch wakker. Ik hoop zó dat we dit gesprek ergens om 3 uur in de ochtend weer gaan voeren deze zomer! Dat zou voor mij het teken zijn dat de pandemie voorbij is. En een tip van een ervaringsdeskundige: ga nou niet Hollands zitten kniezen, ga erheen en dans de corona uit je lijf. Oh, en constateer zelf dat de oudsten als eersten op de dansvloer staan!

Maar terug naar de saaie statistieken. De getallen van het Portugese bureau voor de statistiek fascineren me. Van de zevenhonderdduizend en nog wat buitenlanders komen er maar liefst ruim tweehonderdduizend uit Brazilië. Dát is natuurlijk niet verrassend. Zij spreken immers een zangerig Portugees en hebben misschien nog (verre) Portugese roots. In kranten is er de laatste tijd aandacht geweest voor het feit dat sommige Braziliaanse vrouwen niet zo leuk door hun Portugese seksegenoten worden bejegend. Braziliaanse vrouwen maken melding van vijandigheid omdat Portugese vrouwen denken dat ze hier met hun weelderige vormen hun echtgenoten komen verleiden om zich snel van een mooi bestaan te voorzien.

Naast Brazilianen zijn er flink wat Engelsen (ruim 40.000) én inmiddels ook Indiërs (ruim 30.000) en Nepalezen. Dat verklaart meteen ook de supermarktjes met producten om curry te maken die als paddenstoelen uit de grond schieten én de mannen met tulband die in de appel- en perengaarden werken. In de Alentejo bracht deze zomer een coronauitbraak aan het licht hoe deze mensen onder erbarmelijke omstandigheden ná hun noeste arbeid op het veld moesten leven (veel te veel mensen in te kleine appartementen).

Naast deze bevolkingsgroepen is Portugal bijzonder in trek bij rijkere Italianen, Fransen en Duitsers. Nadat in Frankrijk voor de allerrijksten een bepaalde belasting is ingesteld heb ik het de makelaars druk zien krijgen met vermogende Fransen die hun oog lieten vallen op riante villa’s in de buurt van de Lagoa de Óbidos. En gezien het aantal golfresorts in aanbouw zullen er nog wel meer komen ook.

Paar disclaimers voor enthousiastelingen

Denk je nu: ik spring meteen in het vliegtuig en verbrand al mijn schepen achter me om mijn geluk in Portugal te beproeven? Misschien wordt het tijd voor wat eyeopeners om ervoor te zorgen dat het hier niet te vol wordt ;-).

Nergens lijd ik zo veel kou als in Portugal. Raar maar waar! Ik zie me nog zitten in die ijskoude klaslokalen van de universiteit. En ambtenaren met een jas aan ken ik er ook genoeg. In de winter zorg ik er daarom altijd voor dat ik overdag zo veel mogelijk buiten ben als het zonnetje schijnt. Buiten is het aangenaam en heb je vaak geen winterjas nodig. Binnen, brr. Huizen hebben soms wel centrale verwarming, maar aangezien dat onbetaalbaar is, zal die echt niet overal op 21 graden staan. In oude quinta’s verwarm je ’s avonds 1 ruimte met een houtkachel en probeer je met een of twee elektrische kachels de ruimte waar je bent een beetje op te warmen. Ik raad je beslist aan om bij een winters bezoek aan dit zonnige land een dikke trui mee te nemen. Zelf ben ik dol op mijn bodywarmer van schapenvacht die eigenlijk voor kinderen is, maar kan mij het schelen. Als ik in een restaurant zit en heb het koud, trek ik die gewoon aan!

Ik merk dat velen Portugal als het ideale B&B-land zien. Onlangs was er een aflevering van Het Roer Om waarin een stel uit Vlaardingen hun B&B-geluk in de Algarve gaat beproeven. Het lukt me niet om de aflevering helemaal te bekijken, maar ik voel sowieso sympathie voor mensen die hun droom volgen.Ik weet niet meer precies waar ik dit heb gelezen, maar iemand schreef laatst: “Natuurlijk,  Portugal is als toeristische bestemming zeer in trek. Maar als het aantal overnachtingsplekken met 1000 % stijgt en het toerisme niet of stort in, dan heb je een probleem.” Ik geloof daarnaast zomaar dat in de zomer de bezetting optimaal kan zijn, maar de andere maanden?

Portugal kent meerdere weertypes. En ik kan je verzekeren: het kán er ook behoorlijk regenen. Het is natuurlijk niet voor niets dat het in grote delen van Portugal zo mooi groen is. Al moet ik eerlijk bekennen dat we nu wel om regen verlegen zitten en het geen hele weken regent. Wat mij betreft mag die regen nu wel even met bakken uit de hemel komen, de landbouw heeft het nodig (sorry, vakantievierende zonaanbidders…). Het goede nieuws is wel dat er ook bij regen voor de vakantievierder genoeg te doen is. Zelfs in een klein provinciestadje zoals Caldas da Rainha kun je je op regenachtige dagen prima vermaken: organiseer een pastelariatocht (banketbakkers te over), ga langs een óf twee van de vijf musea, lunch bij een restaurant of zijg neer bij Bites & Bitaites, Citrus Coffee of Momo Sweets & Tea en werk je socials bij. Oh, en voor de shopgragen onder ons: genoeg schoen- en kledingwinkels! Lanidorren is bij ons een werkwoord. Naar het strand van Foz do Arelho om daar in een café aan de boulevard een boek te lezen is trouwens ook geen slecht idee…

Meer lezen over Caldas da Rainha?

In Caldas da Rainha vindt nog elke dag een groente- en fruitmarkt op het centrale oude plein plaats. De gemeente heeft net deze week een mooie dronefoto op Insta geplaatst. Je ziet de gekleurde doeken van de marktkooplui goed. De weg naar boven van het marktplein af leidt naar het districtshospitaal en als je goed kijkt, zie je rechtsonder het park Dom Carlos en de oude gebouwen van het sanatorium, want Caldas da Rainha is een middeleeuws kuuroord. Gebouwen waarin Hollandse vluchtelingen ruim 120 jaar geleden een schooltje hadden . Voor wie nieuw op deze pagina is: lees hun verhaal in School der Boerenballingen te Caldas da Rainha.

Klik op de onderstaande linkjes voor meer beeldverhalen :

Delft in Portugal (over Delfts blauw en het chalet in de tuin van het Museu da Cerâmica)

Caldas da Rainha: uitjes en uit eten (genoeg vertier + voor alle smaken iets lekkers !)

Bollywood in Portugal (over filmlocaties)

Waar is dat feestje? (over dorpsfeesten)

De vijf musea in Caldas da Rainha en Simppetra – beeldhouwers aan het werk.

Over het oude kuuroord en sanatorium van de stad: Een vaginale douche met stinkend bronwater

Schrik in deze tijd van dickpics in Caldas da Rainha niet van piemels, want die springen hier overal in het oog… : Piemels spotten in Caldas da Rainha

Ben je op bezoek, woon of overwinter je in de buurt en wil je het achtergelaten vaderland aanmoedigen? Grijp je kans op zaterdag 26 februari!

Geen beeldverhaal van Zin in Portugal meer missen? Doe net als de andere 630 trouwe volgers en tik je naam bij de volgknop. Een volgend beeldverhaal verschijnt dan meteen in je inbox. Of volg net als 2173 mensen Zin in Portugal op Facebook, daar post ik steeds een update als er een nieuw beeldverhaal is. Op Instagram plaats ik af en toe een foto, maar niet altijd gerelateerd aan een nieuw verhaal.