Volgens mij is het bijna twee maanden geleden dat ik mijn laatste stukje heb getikt. Toen begon de vakantie. Inmiddels zijn de druiven alweer geplukt en zit de wijn in het vat. De tijd vliegt.

Deze zomer zal ik niet licht vergeten. Een zomer zonder dorpsfeesten en partijen. Zelfs mijn eigen 53e verjaardag niet gevierd. Overigens heeft dat de pret niet mogen drukken. We hebben er en petit comité gewoon een leuke dag van gemaakt! Er is zelfs Hollandse appeltaart voor me gebakken, dat is in al die jaren nog niet gebeurd (tijd over, hè?). Dus ik mag weer niet klagen.

• 

• 

Ik pendel veel en constateer dat ik me in Portugal het veiligst voel. Het was even slikken toen ik weer eens op Schiphol stond: ineens een smerig toilet. Was dat vroeger niet andersom? Dan landde ik in Lissabon en dacht ‘oh, ja, Zuid- Europa’? Het zet me aan het denken: is mijn beeld aan het kantelen? Ik merk in Portugal altijd een grenzeloze bewondering voor Noord-Europa: die hebben het goed voor elkaar, vindt men. Maar inmiddels kijk ik met een aan idiolatrie grenzende verbazing naar het land van mijn vader: díe hebben het schoonmaaktechnisch pas voor elkaar! Want één ding is zeker: Portugal lijdt collectief aan smetvrees. Wat wordt er tegenwoordig gepoetst! Wil je je boodschappen op de band bij de supermarkt leggen? Even wachten, eerst maakt de kassamedewerker de hele band schoon. Winkel in: handen reinigen. Ergens naar binnen? mondkapje op!Terrasje op? Wachten, want tafel en stoel worden schoongemaakt. De schoonmaak- en mondkapjesindustrie spinnen er garen bij !

Deze zomer zijn we in eigen land op ontdekkingstocht gegaan. Wat valt er veel te ontdekken! Of opnieuw te bekijken. Wat is Portugal toch veelzijdig! Ik heb veel om over te schrijven en ga dat de komende tijd in mijn beeldverhalen doen. Hopelijk krijgen lezers ideeën voor leuke uitjes, want écht er is nog veel mogelijk, ook in deze aparte tijd. En nee, ik ben niet werkzaam in de toeristenbranche, dus heb er geen enkel voordeel bij! Wordt het voorlopig niet op pad? Dan kun je altijd nog genieten van de foto’s en nadenken over wat te doen ná het coronatijdperk, want die tijd breekt heus een keer aan!

Op vakantie in eigen land

Blijkbaar wil tout Portugal dit jaar in eigen land op vakantie. In het schitterende leistenendorpje Piódão is eind juli geen enkele slaapplek meer te vinden. Na een flinke zoektocht op internet ben ik bij een ander, voor mij totaal onbekend, leistenendorpje uitgekomen: Soito da Ruiva. Met een bevriend stel, Chris en Fransca, hebben we daar via Booking.com het leistenenhuisje ‘Casa do Loureiro ‘ gehuurd.

Vila Pouca da Beira en Gerrit Komrij

De weg die naar Soito da Ruiva voert, leidt ons eerst door Vila Pouca da Beira. Voor NRC-lezers wellicht bekend: Gerrit Komrij heeft jarenlang, volgens mij op donderdag, een stukje over dit dorpje geschreven. Hij woonde er in een statig herenhuis, samen met zijn vriend Charles.

In Vila Pouca da Beira hebben ze het klooster tot Pousada (Pousadas zijn hotels in kloosters, kastelen, paleizen) verbouwd. Vanaf het terras van de Pousada zie je de bergen waar Gerrit Komrij ook op uitkeek (en waarvan hij vond dat ze vergriept werden door de windmolens).

Omdat we toch in Vila Pouca da Beira zijn, lopen we naar de begraafplaats, aan het begin van het dorp, schuin tegenover het huis van Gerrit Komrij. In vergelijking met de andere graven, twee strakke Hollandse stenen met op het graf van Komrij een gedicht. Bijzonder: twee Hollanders die zo met dit kleine dorpje verweven zijn geraakt dat ze er voor de eeuwigheid deel uit van willen maken. Is dit wat Portugal met een mens doet?

Van Vila Pouca da Beira is het nog bijna, en volgens Fransca, ellendig uur rijen naar Soita da Ruiva. Zo’n smalle weg met diepe dalen vind ik altijd wel leuk, maar niet iedereen deelt deze mening tijdens de rit. Tot onze verrassing constateren we dat we écht verwacht worden als we eindelijk in Soita da Ruiva arriveren. Op het plein zit de gemeenschap op witte plastic stoeltjes in de schaduw bij elkaar. Wat een leuk welkom, denken we. Alleen, al gauw blijkt: ze wachten niet op ons, maar op de slager! Die komt één keer in de week langs en dan slaat iedereen flink in. Van de nood maken ze een deugd: de avond dat de slager langskomt, barbecuen ze samen op het dorpsplein. Gezellig, toch? Of wij ook mee willen eten? Eh, nou, wij dachten nog wat boodschapjes te doen en uiteten te gaan. Maar dat is te stads gedacht, leggen ze ons lachend uit, de dichtstbijzijnde kruidenier is een half uur rijden. Weer over die kronkelwegen. Bovendien is het al zeven uur en we hebben trek (en niets te eten). Já graag dus die barbecue (zelfs de vegatariërs onder ons doen er het zwijgen toe).

Soito da Ruiva: een onvergetelijke ervaring

Geen brood voor het ontbijt, niet genoeg water, en geen eten bij ons (op wat crackers na). Geen probleem: vrouwen halen brood uit hun vriezer, in het dorpscafé kopen we water, bier, wijn en jam en ’s avonds doen we, net als Asterix en Obelix, mee met de barbecue ( brood en vlees). Zelfs de buurtvos is van de partij. Probleem voeding opgelost. Fijn!

Leuk dat de parkeerplaats bij het dorpsplein is, maar hoe bereiken we ons huisje, dat nog verder beneden ligt? Welnu, onze slaapplaats voor de nacht is alleen te bereiken via steegjes. Dus daar gaan we met onze rolkoffers.

Ik vind het allemaal reuze leuk: authentieker kun je het niet krijgen! Alles in het huisje is petieterig. Chris en Fransca slapen beneden en wij op zolder (waar we niet kunnen staan). Het is bloedheet. We weten ineens hoe het al die eeuwen gegaan moet zijn: slapen onder zo’n leistenendak is afzien (Houdt zo’n dak niet de warmte vast? Fijn in de winter, in de zomer word je gestoofd, constateren mijn man en ik die nacht herhaaldelijk). Of zijn wij niets meer gewend? Kan ook!

Het huisje is lieflijk, romantisch en héél Portugees: met gehaakte kleedjes, foto’s van familie in lijsten, voorwerpen die met de landbouw te maken hebben én kleine ruimtes met bedden. Alles is brandschoon en verzorgd. We tellen acht slaapplaatsen, waarvan vijf op zolder. Erg veel tijd krijgen we niet om te acclimatiseren, want om acht uur komt de slager en is het barbecuetijd. We hobbelen terug naar boven, richting het dorpsplein. Daar blijkt de slager nog niet te zijn gearriveerd. Sterker nog: hij wordt opgehouden door mensen in andere dorpen. Dat mag de pret niet drukken, we krijgen te drinken, chips worden neergezet en we zitten als een soort Bertolli-familie aan de lange witte tafel en voelen ons al helemaal ingeburgerd. Vooral na de strakke én slimme actie van mijn man : omdat Rutte in die tijd nogal de hand op de knip heeft gehouden en lelijk doet over steun aan zuidelijke landen, hoor ik hem al vrij vroeg in de avond roepen “Een rondje van de Hollanders, zodat we het weer een beetje goedmaken”. Het ijs is gebroken!

Na twee uur arriveert de slager. De klok slaat ondertussen tien uur en wij zijn uitgehongerd. Vanuit zijn vrachtautootje haalt hij het vlees tevoorschijn, snijdt het af en hopla, het gaat zo op de barbecue, die de mannen van het dorp al twee uur warm houden (want de slager kan immers elk moment komen). Tot onze verrassing ploffen de slager en zijn vrouw ook op een stoel neer. Ze eten gezellig mee! En het volgende dorp dan? Daar wachten toch ook nog mensen op vlees? Ach, eerst even eten én bijpraten!

Tegen elven lopen we door een donker dorp weer naar beneden, naar ons eigen leistenenhuisje. Zo voelt dat dus, leven in een leistenendorpje, waarin iedereen elkaar kent, iedereen voor elkaar zorgt, waar nauwelijks vreemdelingen komen en als ze tóch komen, worden ze met een open armen ontvangen. Wat ontzettend lief!

Ook het afscheid de volgende morgen is uiterst hartelijk. Als we wegrijden, worden we zelfs door bijna iedereen uitgezwaaid. Dus wil je ervaren hoe het is om in zo’n leistenendorpje te leven? Ga naar Soito da Ruiva!

Geen beeldverhaal van Zin in Portugal meer missen? Tik je e-mailadres bij de volgknop of like Zin in Portugal op Facebook.

Mijn volgende verhalen gaan over de Romeinse opgravingen in Conimbraga, het kuuroord Luso (jawel, van Água do Luso), de Passadiços do Paiva (wandelen over houten vlonders: berg af, langs oevers van een gorge), eten op het plein in Montemor en het fietspad langs een oude spoorweg bij Santa Comba Dão. Oh, en ik vergeet bijna Arouca! Wat een mooi bergstadje is dat! Het enorme klooster, midden in de stad, is heden ten dage een museum vol oude kunstwerken die de rijke nonnen hebben achtergelaten. Bijzonder!

Meer lezen over leistenendorpjes en Gerrit Komrij? Klik dan op de beeldverhalen die ik al eerder heb geschreven!

Gerrit Komrij: Brieven uit Alvites

Piódão: leistenendorpje in de bergen

Informatie over Soito da Ruiva

Soito da Ruiva hoort bij de gemeente Arganil en Arganil valt weer onder het district Coimbra (link naar Soito da Ruiva op google Maps)

Aldeias de Xisto

Wil je meer weten over de leistenendorpjes in dit gebied? Klik dan eens op aldeias de xisto (aldeia = dorp en xisto = leisteen). Er zijn maar liefst 27 leistenendorpjes!

Je kunt er in de bergen ook verschillende trails lopen of fietsen. Van het ene naar het andere leistenendorpje. Een organisatie die je erbij kan helpen is Portugal A2Z. Zij vervoeren dan je bagage. Ik heb zelf een paar jaar geleden met een gids van deze organisatie in de bergen bij Ponte de Lima gewandeld en het een unieke ervaring gevonden!

Leistenenhuisje Casa do Loureiro in Soito da Ruiva boeken?

Wij hebben dit huisje via Booking.com gevonden, maar het staat ook op AirBnB, zag ik net. De overnachting kostte 115 euro. Voor zover ik heb weten te achterhalen, valt dit huisje niet rechtstreeks bij de eigenaar te boeken. Dit doe ik altijd liever, want dan hoeven de eigenaren niet nog een flink bedrag van hun inkomsten aan grote bedrijven af te dragen!

Via Booking.com
Via AirBnB

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Op de terugweg, weer richting Coimbra, zijn we in Coja beland. Op het plein hebben we koffie gedronken mét wat lekkers natuurlijk!

Meer weten? Kijk altijd even op Visit Portugal of Centro de Portugal!

Het gebied waar ik vandaag over schrijf, maakt deel uit van de regio ‘Centro de Portugal’. De officiële instanties die zich met het toerisme in Portugal bezighouden zijn Visit Portugal en voor dit gebied in het speciaal Centro de Portugal. Op hun sites vind je altijd veel informatie en leuke tips voor overnachtingen en uitjes!

Officiële site Visit Portugal (link naar het gebied waarin Soito da Ruiva ligt)

Officiële site Centro de Portugal (link naar de Aldeias de Xisto).