Tomar, zo kom je er nooit en zo ben je er voor de tweede keer in een half jaar. Eerst even wat weetjes over deze stad met 20.000 inwoners: Tomar is een gemeente in het district Santarém en behoort tot de regio ‘Centro’. Vanuit Lissabon is Tomar in een uur en drie kwartier aan te rijden. Kom je uit Caldas da Rainha dan ben je dik een uur onderweg. Een bezoek aan Tomar valt goed te combineren met andere uitstapjes, zoals een bezoek aan de gotische hoofdstad van Portugal (Santarém), de paardenstad Golegã (waar ook een mooi museumhuis gewijd aan fotografie staat!) of een tochtje naar de plek waar Maria is verschenen (Fátima) en een bezichtiging van de Capelas Imperfeitas (de onafgebouwde kapellen) in Batalha.

Het Convento de Cristo staat op de UNESCO werelderfgoedlijst. Dit klooster uit de twaalfde eeuw is lang de zetel van de tempeliers geweest en dat kun je nog altijd goed merken. Overal kom je het kruis van deze orde (Cruz de Cristo) tegen. Voor mij heeft dit kruis een speciale betekenis, want mijn vader had een peettante die dit kruis ook gebruikte als embleem voor haar hotel. Ergens hebben we nog borden en kopjes van Hotel Rosa met dit kruis erop. Mijn vader, van wie men dacht dat hij de eerste vierentwintig uur niet zou overleven, is meteen na zijn geboorte gedoopt. Zijn peettante heeft hem toen een hanger gegeven met dit kruisje. Dit piepkleine aandenken aan zijn doop draag ik nog vaak.

Op dit moment zijn de Dias de Thomar (13 februari tot en met 3 maart) gaande. Die H in Thomar is geen spelfout. In de oude spelling is het namelijk Thomar. Er valt op deze Dagen van Thomar van alles te beleven op gastronomisch gebied en op zaterdag 24 februari is er een verzamellaarsbeurs.

Blij in Tomar

Wij zijn om een hele andere reden nog niet zo lang geleden in Tomar geweest. We hadden wat te vieren! We waren eind december zestien jaar getrouwd en ter ere van dit heuglijke feit slapen we een nachtje in Hotel República in Tomar.

Uitzicht na 292 traptreden

Helaas valt het weer de dag dat we in Tomar aankomen (27 december) een beetje tegen. Dat betekent winterjas aan en iets warms op mijn hoofd. Voor het maken van foto’s is het best jammer. Een zonnetje doet veel, maar ook met dit weer is Tomar een bezienswaardigheid.

Vanuit onze hotelkamer spot ik in de verte een mooie trappartij. Dus hup, eerst even een versnapering en meteen op pad.

Het blijken de trappen naar een bedevaartsoord te zijn waar je vrij makkelijk vanuit de stad heen kunt lopen. Dus zo staan we tegen het vallen van de avond van 27 december ineens bovenop een heuvel en hebben we het kleine kapelletje, dat uit de veertiende eeuw dateert, helemaal voor onszelf. Buiten prijzen we ons gelukkig met het uitzicht op het grote klooster en we grappen dat de 292 treden naar beneden vast sneller gaan dan omhoog.

Ook het kapelletje bezoeken? Kijk dan op de site van Visit Portugal voor de coördinaten. En voor wie niet wil klimmen: je kunt er ook met de auto komen…

Waar je ook met de auto heen kunt, is het Convento de Cristo, het enorme tempeliersklooster en de toeristische trekpleister van deze stad. Alleen…. ik ben bang dat parkeren niet te doen is in het hoogseizoen. Het goede nieuws is: je kunt héél makkelijk vanuit de stad, beneden aan de heuvel, omhoog. Vanaf het plein bij Hotel República en de Johannes de Doperkerk loop je richting de heuvel, links van de parkeergarage zie je een trappetje en vandaar uit wijst de weg naar boven zich vanzelf. In nog geen tien minuten sta je boven.

Wil je het klooster en de omgeving goed bezoek dat kun je er uren doorbrengen. Wij zijn de tweede dag van ons bezoek om tien uur vanuit de stad omhooggelopen en waren om kwart over drie pas terug.

Bij het klooster en in het klooster heb je cafeetjes waar je wat kunt drinken en een kleinigheid kunt nuttigen (tegen woekerprijzen, dat wel). Beneden in het stadje betaal je voor een alcoholvrij biertje en een meia de leite direta com muita espuma (mijn variant van ‘cappucino”) 2,35 euro. Bij de uitspanning net buiten het klooster tel je daar dik het dubbele voor neer (4,95 euro).

Een entreekaartje voor het klooster kost 10 euro (en voor 65-plussers 5 euro). De tuinen en het woud zijn gratis toegankelijk.

Wij beginnen in de tuin en ontdekken een toren (torre da condessa) die ik meteen omdoop tot de toren van Rapunzel. Vandaar loopt een trappetje het woud in. Hier lopen we in een flauw zonnetje, eerst nog met onze jas aan, maar al gauw zonder. Ook zo bijzonder: we lopen hier alleen, terwijl dit toch écht een wandelgebied is aan de houten bordjes te zien. We ontdekken de lagar de azeite (de plek waar de monniken olijfolie maakten) en het begin van het aquaduct. Wat een bedrijvigheid zal het hier zijn geweest! Ooit hebben hier 2000 man gewoond, gebeden én gewerkt.

Eigenlijk willen we nog naar het uitkijkpunt met de schommel, maar dat zou betekenen dat we nog een heel stuk door moeten lopen én we willen ook nog graag het klooster in.

Tegenwoordig is de ingang van het klooster op een iets andere plek dan waar ik me die herinnerde. De verkoop van de entreetickets was een kleine aanslag op het geduld van degene met de grootste hoeveelheid Hollandse genen van ons twee. Maar eenmaal binnen maakt wat je ziet alles weer goed. Je dwaalt door zalen en binnentuinen. Je ziet het ene na het andere mooie tegeltableau, doorkijkje of schildering.

Je leert dat de monniken in hun cellen via een ingenieus systeem gewoon verwarming hadden en je mag tegenwoordig vanuit zo’n cel foto’s nemen van het beroemdste raam van Portugal: het in Manuelijnse stijl versierde raam dat in menig boek voorkomt (onder andere in de roman van Umberto Eco: De slinger van Foucoult ).

Tempelierkenner in wording

Alles is tempelier wat de klok slaat in Tomar. Overal zie je het Cruz da Ordem de Cristo. In 2018 heb ik al eens een stukje over de tempeliers geschreven: Tempeliers uit Tomar. Terwijl we weer naar het stadje beneden lopen, zegt mijn wederhelft vol enthousiasme: thuis ga ik me eens flink in dit klooster verdiepen. Goed plan, want ik ben wunschlos glücklich hier in Tomar en wil gauw terug, en al helemaal met een heuse kenner!

Nuttige informatie over Tomar

Hotel República is een vijfsterren boetiekhotel dat aan het centrale plein ligt. Ik had de reservering via Bookings.com gedaan (overnachting met ontbijt 98 euro). De dame bij de receptie vertelde ons dat we een volgende keer beter kunnen bellen, want dan matchen ze de prijs van booking, of ze gaan er een paar euro onder zitten. Doe er je voordeel mee, zou ik zeggen ;-).

Het is voor hoteleigenaren veel prettiger om rechtstreeks geboekt te worden en niet af te hoeven dragen aan platforms. Wij hadden trouwens kamer 27. De kamers hebben verwarming in de winter en koeling in de zomer. We hebben een beetje gegniffeld om de doorzichtige wand bij de badkamer. Vanuit je bed zie je je kamergenoot goed als hij/zij doucht. Wij zijn niet preuts, maar ik kan me voorstellen dat het ongemakkelijk voelt als je met een gelegenheidskamergenoot op pad bent.

Bij kamer 27 zit een reepje balkon. Ik ben midden in de nacht even naar buiten gegaan om een kopje thee te drinken en heb in mijn pyjama genoten van het zicht op de kerk. Tegenwoordig stop ik trouwens dit lampje in mijn reisrugzak. Ik kan het als een boek openvouwen en er lekker bij lezen. Ideaal!

Convento de Cristo: parkeren kan en is betaald. Vanuit de stad omhoog lopen is goed te doen. De tuinen en het woud zijn gratis te bezichtigen. Entree voor het klooster: 10 euro. De toegangsprijzen zijn enorm gestegen (nog niet zo lang geleden kon je voor 6 euro naar binnen). Je kon verder altijd een combiticket voor Alcobaça, Tomar en Batalha kopen (voor een euro of 15 meen ik). Maar dát staat hier in Tomar nergens aangegeven. En op de site zie ik het ook niet meer. Wel zijn er speciale tarieven voor families en ouderen. Portugese ingezetenen, emigranten met een geldige Portugese identiteitskaart en werklozen uit de hele Europese Unie kunnen sowieso op zon- en feestdagen gratis naar musea en monumenten. Dit vind ik een héél goed initiatief. Eerst kon je alleen op zondag tot 14.00 uur naar een bezienswaardigheid, maar nu de hele dag. Heel goed: kunst is voor iedereen (en 10 euro entree is gewoon – te- veel!).

Boekhandel en café “Café-Livraria Insensato”: een uitspanning die ‘Insensato‘ (onverstandig) heet. Is dat wel verstandig? Nou, wij vinden van wel! Wat een leuk etablissement. Ze zijn open van 12 tot 19 uur voor een kleine hap. Wij hebben de brunch genomen. Die deel je met elkaar. Je krijgt geroosterd brood met geklutst ei, een boterham met beleg naar keuze (wij hebben de vegetarische variant genomen, maar je kunt ook gerookte zalm of presunto kiezen). Daarna volgen kleine pannenkoekjes (heb je ook twee verschillende soorten van) en een stuk taart. Bij de 24 euro die deze brunch voor twee personen kost zit voor elk ook een drankje (behalve wijn). De boeken in het café zijn voor de verkoop en van een hoog literair niveau (ik ontwaar veel bekende Portugese schrijvers, onder wie de Nobelprijswinnaar José Saramago, en een kleine collectie Engelstalige boeken. )

Link naar hun -FBpagina en link naar hun Instapagina. Café-livraria Insensato zit aan de Rua Silva Magalhães 25, om de hoek bij Hotel República.

Parkeren in het centrum Tomar is betaald. Vlakbij Hotel República is een parkeergarage. Gasten mogen hier voor 6 euro per dag hun auto parkeren (wel van tevoren reserveren). Wij hebben in de buurt van Churrasqueira da Rainha geparkeerd. Vandaar uit loop je in vijf minuten over de brug naar de stad.

Ook lopend naar de trappartij en het bedevaartsoord Ermida de Nossa Senhora da Piedade? Loop naar het Hotel dos Templários (waar het waterrad is!). De trappartij begint bij de Estrado do Prado.

De oudste pastelaria van Tomar bezoeken: Estrelas de Tomar ? Het is de tweede keer in korte tijd dat ik in Tomar ben. Van de zomer was ik er ook en deze pastelaria in de Rua Serpa Pinto (nummer 12) is bijzonder omdat de tijd er stil lijkt te hebben gestaan. Bovendien hebben ze er een kleine lekkernij die luistert naar de bijzondere naam “beija-me depressa” (kus me snel). Achterin zit je lager dan de weg en heb je zicht op de waterpartij van een ander goed uitziend hotel, het Hotel dos Templários.

Voor ons volgende bezoek aan Tomar hebben we Café Paraíso onthouden. Dit etablissement dat je in dezelfde straat als Estrelas de Tomar vindt (Rua Serpa Pinto 127) doet denken aan het decor van een vooroorlogse film. Genoeg om naar terug te gaan. En dit is een hint, wederhelft!

Geen blogpost van Zin in Portugal meer missen? Tik je e-mailadres bij de volgknop in. Dan krijg je net als de 766 andere trouwe volgers het volgende beeldverhaal meteen in je inbox. Of volg Zin in Portugal op Facebook. Ik zag net dat ik daar ondertussen 2556 volgers heb. Ik maak op Facebook steeds melding van een nieuw beeldverhaal en dan kun je doorklikken om het verhaaltje te lezen. Obrigada a todos e até breve!