Voor vrijdag 19 juli had ik een uitnodiging om aanwezig te zijn bij de (pers)presentatie van het werk van Joana Vasconcelos in de Kunsthal Rotterdam. Helaas lukte het door andere verplichtingen niet en daar had ik zwaar de pest over in. Jammer, bijzonder jammer, want wat had ik graag de hand van deze kunstenares geschud.
Aan de andere kant, misschien was het juist goed! Nu heb ik haar kunstwerken ‘larger than life’ zelf moeten interpreteren. En dat was ‘quite an experience’. Sterker nog: tegen de tijd dat ik alles had gezien, was ik volledig van de kaart.
Ik ken het werk van Joana Vasconcelos van de enorme rozenkrans die er hing in het jaar dat de paus Fátima bezocht (mei 2017). En van werk in museum Voorlinden. Verder heb ik eigenlijk nooit veel acht op deze toonaangevende Portugese kunstenares geslagen. Shame on me, I know!
Voor wie de Kunsthal bezoekt: leuk hoor, het eerste stuk over Hip Hop, maar daar loop ik meteen doorheen, ik kom ten slotte voor Joana! Mijn man niet, die volgt natuurlijk braaf de voorgestelde route.
We zijn vroeg en daarom sta ik moederziel alleen bij de eerste kunstwerken. Dus, hop de trap op, om de oplichtende wereldbollen van boven te bekijken. Ineens hoor ik achter me getakel en zie dat de kleden die eerst nog kunstig gedrapeerd op de grond lagen omhoog worden gehesen.
“Oh, het stelt een vrouw in een burka voor”, denk ik nog terwijl ik het schouwspel bekijk. “Hé bah, het lijkt wel alsof ze wordt opgehangen”. En voor ik het weet ploft de burka keihard naar beneden, alsof een guillotine iemand onthoofdt. Precies op dat moment klinkt de fadotekst “Foi por vontade de Deus (het was Gods wil)” uit de luidsprekers. En ik barst, daar boven op die trap, hangend over wat wereldbollen, in snikken uit. Toeval? Of ben ik gewoon hondsmoe en raakt alles me heftiger dan normaal? De kunstenares heeft er in ieder geval iets anders mee bedoeld, lees ik later op de beschrijving…

Feit is dat de tranen blijven stromen en ik zo’n beetje snikkend bij het volgende kunstwerk arriveer: het Hart van Viana van rode plastic mesjes en vorkjes. Mijn eigen ‘Coração de Viana’ heb ik vanmorgen aan mijn ketting bevestigd. Toeval?
Vanuit mijn ooghoek valt dan mijn blik op een reusachtige wesp en wat salamanders. Ik herken meteen het werk van Bordallo Pinheiro, de kunstenaar uit Caldas da Rainha. Joana heeft ze met kunstig haakwerk verfraaid. Het snikken wordt nu janken, daar in de Kunsthal. Caldas da Rainha, dat kleine provinciestadje waar mijn vader zaliger vandaan komt! Hier in de Kunsthal vertegenwoordigd. Niet te bevatten! Op een paar honderd meter van de plek waar mijn Portugese vader en Nederlandse moeder elkaar ooit hebben ontmoet – vlakbij de Veerkade. Toeval?




Mijn man heeft zich ondertussen door het street art gedeelte heen geworsteld en zich bij me gevoegd. “Wat is hier aan de hand?”, zie ik hem denken ( en dat snap ik wel , want ik geloof dat ik nog nooit enig blijk van ontroering bij iets van kunst heb laten zien). De suppoost biedt redding en vraagt vrolijk of ik in de draaimolen wil. “In de draaimolen? Mag dat dan?”. Overal staan bordjes ‘do not touch’. Het was me nog niet opgevallen dat dit er bij de draaimolen niet bij staat. Ik klim op een van de stoelen, de suppoost geeft de molen een zwier en binnen een mum van tijd zit ik alweer blij te wezen als een kleuter. Alleen jammer van die uitgelopen make up…
En wat vindt mijn nuchtere Fries van deze ‘I’m your mirror’ van Joana Vasconcelos in de Kunsthal van Rotterdam? Humoristisch, vernuftig gemaakt en heel mooi afgewerkt allemaal !
Zelf vind ik het helemaal niet gek dat ik voortaan tampons met kroonluchters en pannen met schoenen associeer. En nooit meer een strijkijzer kan beetpakken zonder te denken aan andere mogelijkheden. Ik zou zeggen: tot 17 november kun je zelf eens gaan kijken daar in havenstad Rotterdam!
Meer lezen over Caldas da Rainha en keramist Bordallo Pinheiro? Of over ‘het hart van Viana’ en “Pedro en Inês”?
Een echte Bordallo Pinheiro koop je in Caldas da Rainha
Een intrigerende ansichtkaart uit 1901
Keramiek in Caldas: de Bordallo Pinheiro-route
Piemels spotten in Caldas da Rainha
Hoe zat het ook alweer met Pedro en Inês de Castro?
De beeldverhalen van Zin in Portugal meteen in je inbox ontvangen? Dat kan: vul je e-mailadres bij de volgknop in. Of like Zin in Portugal op Facebook.
Als de kunsthal bij mij om de hoek zat, dan zou ik er heel vaak naartoe gaan. Het is net te ver voor mij. Prachtige tentoonstelling.
LikeLike