Mag je jezelf fadista noemen als je niet in Lissabon bent geboren? De blonde Daisy Correia is half Portugees en opgegroeid in Nederland. Haar zomervakanties brengt ze door in Horta da Vilariça, een dorpje in Trás-os-Montes. Het gebied waar Gerrit Komrij zo ontroerend over schrijft in Brieven uit Alvites. Maar toch de onzekerheid. Want moet je niet in Portugal geboren zijn, bij voorkeur in een steegje van Alfama of de Bairro Alto, om je fadista pur sang te mogen noemen?

Pas na optredens in cafés in Lissabon en bevestiging van mensen uit de fadowereld is de onzekerheid weggevaagd. Sterker nog, het proces heeft ervoor gezorgd dat Nederland een bijzondere fadozangeres rijker is. Of zoals vriendin Judith in de pauze al zei: “Daisy begon met een fado in het Portugees, waar ik geen letter van snap, maar wel het gevoel van meekrijg. Maar het tweede fadonummer was in het Nederlands. Dan krijg je echt alles mee. Het wordt daardoor veel persoonlijker, want je begrijpt waarover gezongen wordt. Het is gelijk iets van mij!”

Het onderstaande filmpje van nog geen twee minuten geeft een korte impressie van de aanstekelijke interactie tussen publiek, zangeres en band tijdens haar optreden gisteravond:

Interview met Daisy Correia

Ik heb het geluk haar Portugese moeder en Nederlandse partner te kennen, want die zijn vaak in mijn geliefde badplaats Foz do Arelho. Wonderlijk hoe klein de wereld is! Dankzij deze connectie heb ik de eer om Daisy Correia op zaterdagavond 14 april te interviewen in het oude Stevin-schoolgebouw aan de Zuidlarenstraat 57 in Den Haag. Tegenwoordig doet een deel van het gebouw dienst als theater Dakota en zijn de klaslokalen omgetoverd tot werkplekken voor freelancers. De zaal leent zich uitstekend voor intieme concerten en ook fijn: voor de deur nog gratis parkeren!

Blues en Fado

Eigenlijk ben ik reuze benieuwd of het voor iedereen weggelegd is om fado te zingen. Waarschijnlijk omdat ik zelf niet met muzikale genen behept ben. Daisy vertelt dat ze voor haar afstudeerscriptie aan het conservatorium het ‘fonetisch leren zingen van de fado’ heeft onderzocht. Fado is voor gevorderde zangers, want er hangt een stevige zangtechniek aan vast. Bovendien is het voor buitenlanders moeilijk om fado te zingen. Het Portugees heeft een andere tongval dan het Nederlands. En het zingt prettiger als je ook kunt focussen op het gevoel dat een Fado uitdraagt.

Als ik Daisy Correia vraag naar haar inspiratiebronnen, hoor ik tot mijn verbazing de naam van de Beatles vallen. Blues en Fado liggen dichter bij elkaar dan ik dacht: Blues, en later Rock and Roll, vinden hun oorsprong ten slotte in volksmuziek, gezongen door arbeiders, net als Fado (alhoewel de Fado uit Coimbra vaak door universiteitsstudenten wordt bezongen).

Niet de minsten schrijven liedjes of bewerken Fados naar het Nederlands voor Daisy Correia: Lenny Kuhr en Fernando Lameirinhas. En zo is mijn grote favoriet Uma Casa Portuguesa door Herman Pieter de Boer vertaald naar:

“Ik heb vandaag zo’n zacht en zuidelijk gevoel
Van mijn tenen tot aan mijn haren
Weet niet goed wat ik nu moet, wat ik bedoel
Ik kom gewoon niet tot bedaren
Zinderende dingen in de lucht
En opwindende momenten
Ik voel het bonzen van mijn bloed
En wat het doet met mijn gemoed
Het is de Portugese lente”

Zigeunerin uit het noorden

Daisy Correia vertelt dat haar overgrootoma het maar niets vond dat ze de muziek in wilde. “Muzikanten zijn net zigeuners! Zorg dat je bijvoorbeeld … leraar wordt!”. Een wijze raad. Of toch niet?

Het nummer Cigana do Norte (zigeunerin uit het noorden) is daarom bijzonder. Daisy is zangeres geworden, maar ze heeft ook naar oma geluisterd. Naast optredens heeft ze een zangstudio in Alkmaar: Cantus. Als zangpedagoge geeft ze les aan iedereen die wil leren zingen of blij wordt van muziek. Haar jongste leerlingen zijn anderhalf. Zittend bij papa of mama op schoot leren deze dreumesen met een sambal ritmisch meetikken. Jong geleerd, oud gedaan! Alhoewel: bij mij is het nooit wat geworden. Niet dat ik op eenjarige leeftijd al naar een zangstudio ben gestuurd. Nee, mijn ouders hebben me zodra ik oud genoeg was achter een orgel gezet. Jarenlang wekelijks privéles gehad, zonder enig noemenswaardig resultaat. In de familie zijn verder mijn optredens in het kinderkoor legendarisch. Als zevenjarige kreeg ik van de dirigente de opdracht om tijdens de mis vooral geen geluid te produceren, maar alleen mijn lippen op de gezongen tekst te bewegen. Doordat ik nogal klein van stuk was, stond ik vooraan mijn uiterste best te doen. Ook daarin blonk ik niet uit. Mijn vader was woest toen hij met Pasen zijn dochter op het altaar ijverig zag playbacken. Het resultaat: ik hoefde nooit meer naar het koor. Kortom, mijn zangcarrière is gewoon in de kiem gesmoord… Obrigado, Pai  – je wordt bedankt Pa 😉 !

Ik heb daarom grenzeloze bewondering voor mensen die muzikaal zijn en kunnen zingen. En zingen kan Daisy Correia! Wat een prachtige nummers zijn Chuva (regen), Evienne (lied voor haar dochter die eind van de maand 1 jaar wordt) en Madrugada (dageraad). Samen met een fantastische band bezorgt Daisy Correia ons, het publiek, een avondvullend programma. Soms ingetogen, dan weer bruisend en vrolijk, geen moment saai. Tot grote vreugde wordt aan het eind ook nog Canção do Mar (van Dulce Pontes) – op verzoek van iemand uit het publiek – gespeeld. Frank Keizer, de pianist, kent het nummer uit zijn hoofd en is niet te beroerd om aan dit spontane verzoek gehoor te geven. De zaal luistert ademloos naar Frank en Daisy, die blootvoets is en zonder microfoon zingt.

Meer weten of binnenkort naar een optreden?

Daisy en haar band zijn op dit moment op tournee. Naast ons zat een echtpaar dat op puur geluk naar Dakota was gekomen. Ze kijken voor het weekend altijd even wat de culturele agenda in het Haagse behelst en hun oog was op dit concert gevallen. Zonder ooit van Daisy Correia gehoord te hebben, zaten ze in de zaal. Blij verrast liepen ze dik twee uur later naar buiten.

Op de website van Daisy Correia staan in april en mei in ieder geval de volgende concerten gepland:

22 april 2018: Elst – theaterdekik.nl
28 april 2018: De Rijp – www.cartouche-graftderijp.nl
12 mei 2018: Heerlen – www.plt.nl
27 mei 2018: Huizen – www.deboerderijhuizen.nl

Verder is Daisy Correia in Alkmaar te horen op 6 mei bij Kijken, Kijken, Kopen en op 14 augustus bij de Lindegrachtconcerten. In Edam treedt ze op 27 mei op tijdens de pianowandelingen.

Voor haar management of boekingen verwijs ik je naar www.nelamusic.com

En het antwoord?

Mag je jezelf fadista noemen als je niet in Lissabon geboren bent? Nou, van Daan, Esther en Judith – mijn medeconcertgangers-  en ondergetekende mag Daisy Correia dat zéker. Proefondervindelijk vastgesteld!

 

Geen beeldverhaal van Esa Caldas meer missen? Vul je e-mailadres bij de volgknop in (rechtsonder aan de pagina). En, no worries, ik heb net zo’n hekel aan spam als jij.
Of like de pagina van Zin in Portugal op Facebook en Instagram.