Met een lang weekend vol warme dagen voor de boeg trekt menigeen erop uit. Tien juni is een vrije dag – Dia de Portugal – , dus op naar het strand of naar een feest! Traditiegetrouw is dit de tijd van de feesten ter ere van de Heilige Antonius. Check de post over de uitjes in de buurt van Caldas da Rainha om te weten te komen wat er allemaal te beleven valt. En ga je op pad, neem je dan de tolweg of juist niet?

Wees wel voorzichtig, alsjeblieft. Covid19 is niet op wonderbaarlijke wijze verdwenen. Portugese statistici verwachten 350.000 besmettingen ná de feesten van Santo António. En ja, Porugal staat hoog op de ranglijstjes met de meeste besmettingen per land. Nogal wiedes: in Portugal wordt nog volop getest, dus heb je officiële cijfers. In Nederland hoef je na een positieve zelftest niet naar de GGD, hierdoor kan er geen goed beeld van alle besmettingen in Nederland gevormd worden en kom je dus automatisch niet op ranglijstjes.

En misschien weet je het niet, óf ben je het vergeten: check alsjeblieft (por favor!!) de site van de overheid voor het reisadvies voor Portugal. Daar staat op 10 juni nog écht dat je bij binnenkomst een coronatestbewijs of negatief reisadvies moet laten zien. … De Passenger Locator Card hoeft je trouwens niet meer in te vullen.

Tekst 10 juni op https://www.nederlandwereldwijd.nl/reisadvies/portugal :

Maar terug naar de snelwegen in Portugal

Rondom Caldas da Rainha hebben we wel snelwegen maar geen tol, gelukkig. Ooit hebben de burgemeesters van Caldas en Bombarral bedongen dat het stuk snelweg (A8) dat de steden Caldas da Rainha, Óbidos en Bombarral verbindt gratis zou blijven. En dat is ontzettend fijn, want veel mensen forenzen dagelijks tussen deze plekken en dit scheelt natuurlijk enorm in de kosten. Als je van Caldas da Rainha naar Lissabon via de A-8 rijdt, hoef je pas bij Torres Vedras tol te gaan betalen. Nu ik erover nadenk: dank burgemeesters van destijds voor jullie sympathieke geste!

De romantiek van een verre en lange reis

Zo’n vijftig jaar geleden deden mijn ouders met een witte Renault 16 – zonder gordels! – er ruim vier of vijf dagen over om de 2300 kilometer te overbruggen die Portugal en Nederland van elkaar scheiden. In die tijd paste ik nog met gemak op de hoedenplank (waar ik urenlang op kon slapen, naar het schijnt).

Nu ik er over nadenk: ik ben nog uit de tijd dat grensovergangen om 12 uur ’s nachts dichtgingen.  Of dat de douane je auto zo’n beetje binnenste buiten keerde op zoek naar goederen die je niet mocht in- of uitvoeren (wijn!). Om het oponthoud in de brandende hitte van zo’n sessie tegen te gaan, moesten mijn zusje en ik vaak doen alsof we op de achterbak diep in slaap waren. Je moet als douanebeambte toch wel een hart van steen hebben om twee van die lieve meisjes wakker te willen maken.

Tot ver in de jaren negentig was het stuk tussen Guarda en de Spaans-Portugese grens bij Vilar Formoso geen pretje, maar tegenwoordig zijn er goede snelwegen. Levendig herinner ik me de stuurmanskunsten van mijn vader over bochtige tweebaanswegen (en de auto’s van anderen in de ravijnen).

Ik heb goede herinneringen aan deze reizen en kan nóg de route uittekenen.  Met weemoed denk ik terug aan de landschappen die ik zag veranderen. Aan de geuren, aan de koelbox met eten voor een weeshuis, aan mijn vader, geconcentreerd achter het stuur (in Parijs moesten we altijd lang onze snavels houden en mocht zelfs de muziek niet aan).

Tegenwoordig rijd je – vooral als de auto meerdere bestuurders kent en je niet schrikt van lange dagen – in twee dagen over goede snelwegen van Nederland naar Caldas da Rainha, met een overnachting tegen de Frans/Spaanse grens in de buurt van Bayonne/San Sebastián. En over de wegen in Portugal, of beter de tolwegen, gaat dit stukje, want ik kan me zo voorstellen dat het Portugese systeem voor betaalde snelwegen in eerste instantie als ‘gedoe’ overkomt als je er nog nooit mee te maken hebt gehad.

Tolwegen in Portugal: traditionele met tolhokje waar je stopt vs elektronische met tolpoorten waar je onderdoorrijdt

Portugal kent twee verschillende tolwegen. Traditionele tolwegen waar je via een bemand of onbemand tolhokje kunt betalen (of via een snelle VIAVERDE-baan waar je met je tolbadge met maximaal 60 km per uur kunt doorrijden – maar daarover later meer!) én elektronische tolwegen waar je de reis op een andere manier zult moeten betalen.

Het vervelende is: voor je er erg in hebt, zit je op zo’n elektronische tolweg! Soms rijd je op een snelweg ineens onder de elektronische tolpoorten door en word je geen kans geboden om een alternatieve route te kiezen. Zoals je hieronder op de plattegrond ziet, zijn de volledige elektronische snelwegen vooral in het noorden, rondom Lissabon en in de Algarve. Een groot deel van Portugal heeft geen tolweg met elektronische heffing.

Hieronder een overzicht van de wegen (in oranje), die volledige elektronisch zijn. Wil je het zelf even nakijken dan kan dat via deze link van infraestruturas.maps.arcgis.com

Via Verde tolbadge’, ook wel ‘transponder / device/ dispositivo’ genoemd

Wie in Portugal woont en rondrijdt heeft daarom een ‘tolbadge’, een Via Verde-transponder’, in de auto. Zo’n tolbadge van Via Verde kost anno 2022 voor mensen met een Portuguese bankrekening 5,75 euro of 11,75 euro per jaar (afhankelijk van welke extra faciliteiten je erbij wilt hebben). Deze Via Verde is namelijk ook handig om via de ‘viaverdebaan’ op snelwegen meteen door te mogen rijden, zonder voor een tolhokje te hoeven stoppen, en om parkeergarages in en uit te rijden. Je trouw wordt ook nog eens beloond met aanbiedingen voor overnachtingen etc.

Voor mensen met een buitenlandse rekening is er óók een oplossing: je kunt zo’n tolbadge aanschaffen voor 1,25 euro in de maand (1e maand 4,99 euro daarna 1,25 euro). En het goede nieuws is: je betaalt alleen abonnementsgeld in de maanden dat je over de snelwegen rijdt en niet in de maanden dat je auto niet over de Portugese wegen zoeft. Op de customer-supportpagina van Via Verde kun je er meer over vinden. Maar ja, wil je als toerist aan zo’n ding vastzitten? Meestal niet, dus dan neem je hem erbij als je je huurauto ophaalt.

Via Verde is dus het totale systeem, voor zowel de snelwegen met elektronische heffing als de traditionele met (vaak nog bemande) tolhokjes.

Het prettige van Via Verde is dat je op traditionele snelwegen met nog echte tolhokjes je niet in de rij hoeft te gaan staan om te betalen. Je mag met zo’n Via Verde-tolbadge gewoon doorrijden, wat tijdwinst oplevert.

Zoals ik hierboven heb vermeld, is dit systeem beschikbaar voor auto’s met een Portugees én buitenlands kenteken (meer info op de site van Via Verde, die voor mensen die het Portugees niet machtig zijn er ook in het Engels en Frans is).

ANWB tolbadge, voor Portugal, Spanje, Frankrijk Italië

Bij de ANWB kun je een tolbadge aanschaffen die in feite hetzelfde doet als de ViaVerde tolbadge. Handig voor als je vanuit Nederland naar Portugal rijdt met een auto voorzien van een Nederlands nummerbord. Niet zo handig als je op het vliegveld arriveert en daar een huurauto voorgeschoteld krijgt, lijkt me. Een tolbadge van de ANWB waarmee je b.v. door Frankrijk, Spanje en Portugal kunt toeren zonder tolzorgen kost 17,95 euro voor ANWB-leden en 19,95 voor niet ANWB-leden. Daarna is het 3 euro per maand, voor de maanden dat je er gebruik van maakt. Gebruik je de anwbtolbadge 24 maanden niet dan worden er 10 euro administratiekosten in rekening gebracht. Meer lezen over de ANWB-tolbadge kun je hier: ANWB tolbadge

Geen VIA VERDE of ANWB-tolbadge?

Heb je geen transponder/kastje van Via Verde of ANWB-tolbadge ? Dan betaal je op traditionele snelwegen bij het tolhuisje én de snelwegen met elektronische heffing betaal je op een van de volgende manieren: EasyToll, Tollcard, 3 Day Virtual Card of een Multi Journey Card. Weet je van tevoren dat je in een gebied zit zonder elektronische heffing, dan hoef je natuurlijk hier niet verder over na te denken. Kijk wel altijd even goed waar je zit én of je echt niet met snelwegen te maken krijgt waar je alleen elektronisch kunt betalen (zie dit overzicht).

Op Portugaltolls staat verder alles over EasyToll, Tollcard, 3Day Virtual Card, Multi Journey Virtual Card uitgelegd (link naar > Portugaltolls.com):

Tolsysteem : maak een keuze

Ik kan me zo voorstellen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Maar maak een keuze:

1. Bedenk of je op wegen met elektronische tolheffing komt. Zie daarvoor het wegennet – denk er niet te simpel over, voor je het weet zit je op zo’n weg als die bij jouw (vakantie)adres in de buurt zijn. Je hebt nu 4 keuzes hoe je dit wilt regelen. Met EasyToll (wordt van je bankrekening afgeschreven), prepaidTollcard (prepaid), 3 Day Virtual Card (vast bedrag van 20,74 euro voor 3 dagen) of een Multi Journey Card (voor vastgelegde routes van/naar het vliegveld Porto of Faro). Kijk op portugaltolls.com voor informatie over tol op wegen met louter elektronische tolheffing.

2. De Via Verde – en ANWB-tolbage geven je een totaalpakket voor snelwegen met traditionele heffing (tolhokjes) én snelwegen met elektronische heffingen. De ANWB-tolbadge is voor zover ik kan nagaan voor auto’s met een Nederlands kenteken en kun je ook in Frankrijk en Spanje gebruiken. ViaVerde is een Portugese tolbadge voor auto’s met een buitenlands of Portugees kenteken en te gebruiken in Portugal. Heb je een Portuguese bankrekening? Dan ben je 5,75 euro voor een ViaVerde tolbadge kwijt en wordt wat je over de tolwegen (met elektronische tolheffing of ‘gewone’ tolheffing) automatisch afgeschreven. Heb je een buitenlandse bankrekening, dan kost zo’n kastje 1,25 euro per maand (met de opmerking dat de eerste maand 4,99 euro is en daarna steeds 1,25 euro. Je betaalt alleen het abonnementsgeld in de maanden dat je over de snelweg zoeft, dus als je er niet bent, geen 1,25 euro per maand abonnementsgeld). Bij een huurauto zitten deze kastjes er bijna altijd bij. Wel betaal je meestal iets extra’s voor het gebruik van zo’n kastje.

3. Achteraf de tol betalen. Het is mogelijk, maar of je dat nou moet willen… Het uitpluizen is gedoe en lijkt me een kater na een fijne vakantie. Via Pagamentodeportagens.pt kun je nagaan of je nog iets open hebt staan op de Portugese snelwegen.

De sites even op een rijtje:

ANWB-tolbadge voor als je met je Nederlandse auto naar Portugal reist. Ook te gebruiken in Frankrijk en Spanje. Hiermee kun je over de snelwegen met elektronische heffingen en bij de traditionele snelwegen met tolhokjes mag je over de viaverde-baan doorrijden.

Via Verde -tolbadge voor auto’s met Portugees of buitenlands kenteken en een systeem voor zowel tolwegen met elektronische heffingen als de andere met tolpoortjes, die je dan kunt overslaan omdat je via de via verde-baan mag doorrijden. Bij een huurauto wordt dit doorgaans (tegen betaling ) aangeboden. Dit is écht vaak handig, dus ik zeg doen, tenzij je zéker weet dat je van geen enkele autobaan gebruik gaat maken… De verrekening gebeurt via de credit card die je bij het huren van de auto hebt laten zien.

Portugaltolls.com is het systeem voor ALLEEN de tolwegen met elektronische heffingen. Hier kun je EasyToll, TolCard (prepaid), 3 Day Virtual Card of Multi Journey Card bestellen (link naar dit stukje van de site – in het Engels! – : https://www.portugaltolls.com/en#sistemas-portagem

CTT (Portugese Post). Hier kun je, voor de snelwegen met elektronische heffing, een ‘dispositivo’ (transponder/kastje/device) aanschaffen om in meerdere auto’s met buitenlands nummerbord van dezelfde klasse te gebruiken. Er hangt wel een prijskaartje aan (borg alleen al 42 euro, voor de eerste week betaal je 6 euro, daarna 1,50 euro en natuurlijk alle tol op de elektronische snelwegen komt daar nog bij). Helaas is het gedeelte van de site waar dit op staat alleen in het Portugees. Maar voor de liefhebbers zet ik hier de link: https://www.ctt.pt/particulares/pagamentos/pagar-servicos-portagens/portagens/matriculas-estrangeiras/prepago-com-dispositivo-temporario
Bij de CTT kun je trouwens ook checken als je rondrijdt met een Portugees kenteken of je nog achterstallige tol hebt (voor de link, klik hier)!

Pagamentodeportagens.pt. Bij CTT kun je dus onderzoeken of je achterstallige tol hebt als je met een Portugees kenteken rondrijdt. Bij pagamentodeportagens.pt dit doen voor Portugese én buitenlandse kentekens. Ook makkelijk: je kunt hier ook de achterstallige tol betalen. De site is in het Engels, dus dat is fijn!

Handige tips voor wie over de snelweg gaat

Heb je voor de elektronische snelwegen een EasyToll, Tollcard, 3 Day Virtual of Multi Journey Card dan mag je NIET over de snelle VIA VERDE-banen. Je mag alleen over deze banen met een VIA VERDE kastje/transponder/device!

Ook een gouden tip: neem voor de zekerheid contant geld mee als je van plan bent op traditionele snelwegen bij tolhokjes te betalen. Er staat dat er credit en debit cards worden geaccepteerd en inderdaad dit is inmiddels gemeengoed aan het worden. Maar soms hapert het een en ander en dan is het altijd handig dat je dan ook contant kunt betalen, anders gaat die slagboom echt niet open…

Dit heeft niets met tolwegen te maken, maar contant geld bij je hebben is sowieso altijd handig in Portugal. Veel winkeliers hebben geen machientje waarmee je met je buitenlandse kaart je aankopen kunt afrekenen.Ondernemers moeten namelijk extra betalen voor zo’n apparaat en veel winkeliers en kleinere restauranthouders hebben kleine marges en kiezen daar dus niet voor. Ik merk verder dat mensen het vaak gewoon prettig vinden als je contant betaalt.

Wat kost een reis over de snelweg?

Via Verde heeft een handige tool om te berekenen wat je rit over een Portugese autobaan (met traditionele of elektronische heffing) kost. Hier zie je dat je met een auto ‘classe 1’ voor 22,35 euro de 276 kilometer in 2 uur en 40 minuten over de snelweg van Lissabon naar Faro (Algarve) aflegt. Reis je met een busje? Dan ben je voor hetzelfde traject 39,10 euro kwijt. Zelf ook een tocht berekenen ? Klik dan op : https://www.viaverde.pt/particulares/ferramentas/calculador-percursos

Tot welke klasse behoort mijn auto?

En hoe zijn de Portugese wagens onderverdeeld? Bij Via Verde kun je ook je automerk en type intikken en zien tot welke autoklasse je auto behoort als het om de Portugese snelwegen gaat. Voor motorrijders geldt een aparte klasse ‘classe 5’ met 30 % korting, behalve op de 12-kilometer lange Vasco da Gama-tuibrug die Lissabon (Sacavém) met de oevers van Montijo verbindt.

Exorbitante prijzen voor huurauto’s, dus de bus dan maar in?

We horen dat de prijzen van huurauto’s in de zomermaanden van 2022 de pan uitreizen. Veel huurauto’s zijn in de coronaperiode het verkoopcircuit ingegaan en nu Portugal zo in trek is bepalen vraag en aanbod natuurlijk de exorbitante prijzen die op het moment gevraagd worden (500 euro per week is ‘goedkoop’).

Misschien het overwegen waard: met het openbaar vervoer het land verkennen! Portugal kent tussen de grote steden een aardig busnetwerk. Kijk maar eens op Rede Expressos! Er zijn ook andere aanbieders. Ik ga zelf zelden met de auto naar Lissabon.

Vanaf Caldas da Rainha, Bombarral, Óbidos, Peniche is er een prima busverbinding naar de hoofdstad. Heb je meteen geen gedoe met parkeren. Bovendien gaat de bus zeer vaak en bieden twee maatschappijen de rit van Caldas da Rainha naar Lissabon aan : Rede Expressos én RodoTejo. De bushalte van Rodotejo is in Lissabon bij Campo Grande (voor het Sporting Lissabon Stadion), vlakbij het vliegveld en dichtbij de route naar de A8 die naar Caldas da Rainha leidt! De halte van Rede Expresso is bij Sete Rios/Jardim Zoológico (dierentuin), iets verder Lissabon in, maar omdat deze bussen nergens stoppen en rechtstreeks gaan ben je ook in een uurtje en twintig minuten in Caldas da Rainha. Koffers gaan onderin de bus én senioren hebben aantrekkelijke korting. Om je een idee te geven: een enkele reis tussen Lissabon en Caldas da Rainha (zo’n 88 kilometer verderop) met Rede Expresso is 8,70 euro of 7,40 euro voor een senior. Bij RodoTejo ligt deze prijs nóg iets lager. De bussen zijn veelal uitgerust met WiFi en eigenlijk vind ik het altijd wel een prettige reis, behalve die keer dat we net de pech hadden te moeten reizen met stomdronken Engelse supporters die van een of andere wedstrijd bij Sporting Lissabon kwamen en blijkbaar in Caldas da Rainha hun vakantiestek hadden. Maar meestal zit de bus vol met forenzen, studenten of toeristen die het Portugese openbaar vervoersysteem al hebben ontdekt. Meteen een uitgelezen kans om contact met locals te maken en ze te bevragen op leuke restaurantjes, bezienswaardigheden, toch?

Link naar RodoTejo (lokale busvervoerder) :
– kiezen voor Rápida Verde (verde = groen) als je naar Caldas da Rainha, Bombarral of Óbidos gaat.
– kiezen voor Rápida Azul (azul = blauw) als je naar Peniche , Praia da Areia Branca of Lourinhã gaat.

Link naar Rede Expresso (landelijke busvervoerder)

Geen blog van Zin in Portugal meer missen? Tik net als de 651 anderen je naam bij de volgknop in. Een volgend beeldverhaal verschijnt meteen in je inbox. Of word de 2284ste volger op Facebook. Fijn hoor!

Até breve, aqui em Portugal!

Nieuw nieuw nieuw:

Korte videootjes waarin je langzaam een aantal zinnen in het Portugees leert zeggen én wat achtergrond informatie over praktische zaken.