Toen Terra Nostra Garden Hotel in 1935 de eerste gasten ontving, waren dat Nederlanders. Nu 81 jaar later voel ik nog de grandeur van zo’n reis in stijl.
Je komt aan op São Miguel, het grootste eiland van de Azoren, huurt een auto, rijdt eerst de hoofdstad van de Azoren, Ponta Delgada, uit, vervolgens de bergen in. Overal vergezichten, oceaan, koeien, planten en bomen.
Een Engels aandoend landschap, maar dan midden in de Atlantische Oceaan. Altijd een graadje of 19, met af en toe een bui. De depressies ontstaan ten slotte niet voor niets boven de Azoren. Op ruim 1400 kilometer van Lissabon en 1900 kilometer van New York liggen de negen eilanden van deze archipel. São Miguel, 64 kilometer lang en 8 kilometer breed, is veruit het grootste eiland. Dit wonderschone stukje Portugal met weides vol Friese stamboekkoeien ligt op twee uur en twintig minuten vliegen van Lissabon.
Over de bochtige wegen lijken de veertig kilometer vanaf het vliegveld bij Ponta Delgada naar Terra Nostra Garden Hotel eindeloos. Voor bijrijders is het ondertussen genieten. Links en rechts ontvouwen de mooiste panorama’s zich. Na zo’n drie kwartier duikt Furnas op. Een klein dorpje in een groene vallei. En daar ligt het pareltje waar we de komende dagen verblijven: Terra Nostra Garden Hotel, een Art Deco-designhotel van de Portugese hotelketen Bensaude.
Eilandhopping
Zo’n tien jaar geleden hebben we een weekje eilandhopping op de Azoren gedaan. Ik ben destijds een reisbureau in Portugal continentaal binnengelopen, heb uit een folder een reis gekozen en hopla, daar gingen we in de tweede week van augustus naar de eilanden Terceira, Faial en São Miguel. Ik was, dom, dom, dom, de oplader plus batterij van mijn spiegelreflex thuis uit het stopcontact vergeten te halen. Met dit tweede bezoek aan de Azoren ga ik op herhaling, maar nu met camera! En eigenlijk vooral om de prachtige botanische tuin mét vulkanisch heetwaterbad te fotograferen. Van die eerste reis heb ik onthouden dat ik een volgende keer beslist eens in Terra Nostra Garden Hotel zou moeten slapen. Het park bij het hotel is zo mooi en dan dat meer, daar zag ik me al helemaal in rondzwemmen!
Mijn ouders gingen me uiteindelijk voor. Zes jaar geleden zijn ze ter ere van mijn moeders 70e verjaardag een paar dagen op de Azoren geweest. In Hotel Terra Nostra. Mijn vader, die ooit de zeeën heeft bevaren, was de laatste jaren niet van de familieboerderij af te krijgen. Het land kon hem niet missen. Mopperend ging hij op reis, om enthousiast verhalend over het boerenleven op de Azoren terug te komen. In zijn koffer op de terugreis: ananasplanten om die zelf te gaan kweken. Jarenlang heeft hij zijn best gedaan. Vertroeteld zijn die plantjes, maar op het continent, in zijn kas, wilden ze maar niet groeien. Het leverde uiteindelijk de geweldige oogst van één ananas op. Die hebben we feestelijk opgegeten.
Hotel Terra Nostra
In Hotel Terra Nostra (huidige officiële benaming Terra Nostra Garden Hotel) ga je terug in de tijd. Ik voel me een reiziger uit de eerste helft van de vorige eeuw. Toen alleen de echt rijken op pad gingen. Alles ademt de sfeer van die tijd. Ik zie mezelf gestoken in een stijlvol strak roaring twenties-jurkje in het Art Deco-landschap van dit hotel zitten. Nippend aan een cocktail, verveeld voor me uitkijkend, bedenkend hoe ik weer een dag door moet komen.
De tijden zijn veranderd. Om in mijn spijkerbroek niet helemaal uit de toon te vallen, heb ik een hip t-shirt (met grote ananasprint!) en een simpel fleece-achtig colbertje aangetrokken. Nergens voor nodig, blijkt achteraf. De tijd dat reizigers in stijl de wereld overgingen lijkt voorgoed voorbij. Soepele vrijetijdskleding, gymschoenen en een rugzak zijn veel praktischer. Zelfs in het schitterende vintage decor van Terra Nostra.
De bouw van hotel Terra Nostra is in 1935 begonnen. De stijl is te vergelijken met de beweging De Stijl, die vanaf 1917 in Nederland furore maakt. Ik zie deze stijl vaak terugkomen in gebouwen van de Portugese architect Cassiano Branco. Leuk detail: hij voltooide in 1927 zijn opleiding aan de Hoge School voor de Kunsten in Amsterdam. Als je goed kijkt en van architectuur houdt, zie je in Portugese steden nog veel pareltjes van de hand van deze archtitect. Dit hotel is overigens niet door Cassiano Branco ontworpen, maar door Manuel António Vasconcelos en ingenieur Luís Gomes.
Liefhebbers van design, en dan met name uit de eerste helft van de vorige eeuw, kunnen hun hart ophalen in Hotel Terra Nostra. Aan de tafels van de ontbijtzaal en het restaurant prijken stoelen die veel weg hebben van de modellen die Gispen in Nederland op de markt heeft gebracht.
We maken er een sport van om overal elementen uit het Art Deco tijdperk te ontdekken: de trap, de klok, de lampen, de meubels.
Toch is het hotel voorzien van de modernste snufjes. De kamer gaat open door je kaartje tegen de deur te houden. Overal is verwarming en airco.
Meestal mijden we het restaurant van een hotel. Maar in Terra Nostra hoeft dat beslist niet. De specialiteit is ‘abrótea’, gaffelkabeljauw. Geserveerd op een bedje van rijst, groenten en vergezeld van een stukje quiche krijg je twee moten gefileerde vis, die lijken op lekkerbekken. Met versgemaakte sauce tartare.
Ook de voor- en nagerechten zijn om van te smullen! We kunnen als voorgerecht de waterkerssoep met yoghurt en de carpaccio van rund aanbevelen en als nagerecht de lemongrass pannacotta, warme ananassoep met ijs en het warme chocoladecakeje. Mmmmmh.
Het ontbijt is trouwens ook niet mis. En wil je een gekookt ei? Geen probleem. Dat maken ze terstond. Een ei van vier minuten levert een geweldig sop-ei op. Heerlijk!
Het personeel loopt in livrei, wat bij mij meteen de associatie aan een voorbij koloniaal tijdperk oproept. Ik kan de heren en dames moeilijk verstaan. Op de Azoren wordt een bijna Fransachtig, zangerig Portugees gesproken. Maar iedereen spreekt ook voortreffelijk Engels. Veel inwoners van de Azoren hebben familieleden in de Verenigde Staten of Canada. De eilanden hebben periodes gekend dat er geen droog brood te verdienen viel. Veel mensen moesten hun heil ergens anders zoeken. Het vaste land, Portugal continentaal, was geen optie. Vandaar vertrokken juist velen in de jaren zestig en zeventig richting Parijs, Luxemburg of andere noordelijke landen. Veel Açorianos zijn dus richting het noorden van Amerika gegaan.
Voor wie tegenwoordig op de Azoren woont, zijn de zaken goed geregeld. Je vliegt tegen sterk gereduceerd tarief van en naar Lissabon en als je kinderen willen doorleren dan zijn er ook mogelijkheden om dat op het vaste land te doen.
Maar waarom zou je in vredesnaam uit dit paradijsje weg willen? Vanuit mijn ooghoek zie ik mensen het pad af lopen, richting het meertje. Met een handdoek over hun schouders en in een badjas van het hotel wandelen ze met slome tred langzaam door de hoge bomen van het park richting het bad, waar het geelbruintroebele water altijd lekker warm is. Speciaal voor deze gelegenheid heb ik bij Sportzone in Caldas da Rainha een badpak van 4 euro gekocht. Het ijzerhoudende vulkanische water kleurt je lijf en je badpak. Je benen zien er na een kwartier uit alsof je lijdt aan geelzucht. Dus je mooie badpak ook als je niet oppast.
In de botanische tuin waar het meertje in ligt, vind je een van de grootste verzamelingen van camelia’s ter wereld. Eind april, begin mei bloeien er nog veel. Ook zien we overal azalea’s. Op het eiland wemelt het sowieso van de heggen met bloemen.
De botanische tuin van Terra Nostra is in 1780 aangelegd door een Amerikaanse consul. Rondom zijn zomerresidentie wilde hij een tuin. Pas in de 19e eeuw is het park uitgegroeid tot wat we vandaag de dag zien: een romantisch landschap waar wel tachtig tinten groen in voorkomen. Het grote zwembad, met vulkanisch water, vormt het geelbruine middelpunt van dit paradijsje op aarde. Zomer en winter kun je hier baden. Mijn ouders zijn in januari geweest en ik ben er in de meivakantie. Vanmorgen was het prachtig. De lucht was nog kouder en het had een beetje gemiezerd. Hierdoor kwamen er dampen van het vulkanische bad. Een geweldige plek om tot rust te komen, te kuren, te genieten, een bruiloft te vieren. Of om te fotograferen, te schrijven of te mijmeren. Is dat niet wat vrouwen uit de rijke bovenlaag in vervlogen tijdperken allemaal deden? Mijmeren? Ga ik nu ook eens proberen! De komende dagen ben ik gewoon op mijmervakantie!
Praktische informatie
Terra Nostra Garden Hotel ligt in het plaatsje Furnas op het eiland São Miguel (Azoren).
Adres: Rua Padre José Jacinto Botelho 5
9675-061 Furnas-Povoação
São Miguel – Açores
T 00351 296 549 090
E terra.nostra@bensaude.pt
Furnas is een klein dorp in een groene vallei. Op een paar kilometer afstand hebt je de theeplantage Gorreana. Het hotel is een prima uitvalsbasis voor een bezoek aan het eiland. In de hotellobby kun je dagtochten boeken, een elektrische fiets huren of regelen dat je walvissen gaat spotten. Wij hadden een auto gehuurd. Auto’s huur ik altijd bij Sunny Cars, omdat je dan nooit ter plekke je extra hoeft te verzekeren en altijd alles gedekt is. Ga je hartje zomer? Regel je auto bijtijds. Toen ik jaren geleden in augustus op São Miguel was en van tevoren niets had geregeld, was er op het hele eiland geen auto meer te krijgen.
Wil je nieuwe berichten automatisch in je inbox ontvangen?
Vul dan rechtsonder bij de ‘volg-knop’ je e-mailadres in.
Je kunt me ook liken op Facebook.
Ga daarom naar de Facebookpagina van Esa Caldas – writer.
Steeds als er een nieuw blogbericht gepost wordt,
verschijnt er op Facebook een melding.
Zo mis je geen enkel bericht!
Een gedachte over “Art Deco op de Azoren: in Terra Nostra ga je terug in de tijd”